Tag Archives: public health

Πλάνες

Posted on by

ΛΕΓΕΤΑΙ «βεβαίωση της επομένης»: Αν κάποιος πατήσει την ουρά του σκύλου, εκείνος γαβγίζει. Ο σκύλος γάβγισε. Άρα, κάποιος πάτησε την ουρά του. Αποτελεί λογική πλάνη, διότι ο σκύλος μπορεί να γάβγισε επειδή επέστρεψε ο ιδιοκτήτης του ή για οποιονδήποτε άλλο λόγο. Οι γιατροί, όπως όλοι μας, είναι επιρρεπείς στις λογικές πλάνες. Δεν θα έπρεπε – γι’ αυτό και στα μεσαιωνικά πανεπιστήμια το πρώτο μάθημα που διδάσκονταν οι υποψήφιοι γιατροί ήταν η λογική. Διότι έπρεπε να μάθουν να βγάζουν συμπεράσματα για την κατάσταση του ασθενούς οδηγούμενοι με ασφάλεια από τα αποτελέσματα στις αιτίες. Όταν η Ιατρική άρχισε να πλαισιώνεται από άλλες επιστήμες και τεχνολογίες, η τέχνη αυτή σταδιακά χάθηκε. Κι έτσι, όλο και συχνότερα έχουμε λανθασμένες διαγνώσεις, οι οποίες οφείλονται στη διανοητική ολιγωρία των γιατρών. Το «σύνδρομο της αποτυχημένης επέμβασης» στη σπονδυλική στήλη είναι μια τέτοια περίπτωση. Όταν κάποιος παρουσιάζει τις τάδε εκφυλιστικές αλλοιώσεις στη σπονδυλική στήλη θα πρέπει να αισθάνεται πόνο στη μέση. Κάποιος αισθάνεται πόνο στη μέση και οι απεικονιστικές εξετάσεις δείχνουν ότι έχει τις συγκεκριμένες εκφυλιστικές αλλοιώσεις. Άρα, ο πόνος είναι συνέπεια αυτών των αλλοιώσεων. Τις αποκαθιστούμε χειρουργικά και… ο πόνος συνεχίζεται.

Η αναγωγή της κατάστασης του ασθενούς σε επιμέρους ευρήματα σε συνδυασμό με τη διαθεσιμότητα εξειδικευμένων θεραπειών για καθένα από αυτά υποβαθμίζουν την τέχνη της διάγνωσης. Όλο και περισσότερο οι γιατροί μετατρέπονται σε διαχειριστές βάσεων δεδομένων, που δουλειά τους είναι να συσχετίζουν δεδομένα από διαφορετικούς πίνακες, ώστε να πετύχουν μια διάγνωση που θα αντιστοιχεί σε μια γνωστή θεραπευτική αγωγή.

Πρέπει να ομολογήσουμε, ωστόσο, ότι η ιατρική κοινότητα επέδειξε υποδειγματική σωφροσύνη στην περίπτωση των εμβολίων. Ο εμβολιασμός με το σκεύασμα της AstraZeneca ενδέχεται να προκαλέσει θρομβώσεις. Η ασθενής Α που εμβολιάστηκε με το σκεύασμα της AstraZeneca παρουσίασε θρόμβωση. Όχι κύριε, αυτή τη φορά δεν την πατάμε. Η θρόμβωση μπορεί να προέρχεται κι από άλλες αιτίες: Από υποκείμενα νοσήματα που η εμβολιαζόμενη παρέλειψε να δηλώσει ή από τη συνέργεια τυχαίων παραγόντων που συνέπεσαν χρονικά με τον εμβολιασμό. Σε κάθε περίπτωση, το πιθανότερο είναι ότι δεν ευθύνεται το εμβόλιο, αλλά η εμβολιαζόμενη, η μοναδικότητα του ιατρικού περιστατικού ή απλά η ατυχής περίσταση. Κι έτσι αποφεύγεται η λογική πλάνη της «βεβαίωσης της επομένης» και διαπράττεται η λογική πλάνη «ad ignorantiam»: Δεν έχει αποδειχθεί ότι το εμβόλιο προκαλεί θρόμβωση, άρα δεν προκαλεί!

Οι πλάνες είναι αναπόφευκτες. Γι’ αυτό υπάρχει η παλιά καλή θετικιστική επιστήμη – για να μας προστατεύει από τις εκτροπές της λογικής και τους πειρασμούς της φαντασίας. Όταν, όμως, η επιστήμη τίθεται στην υπηρεσία ατυχών πολιτικών επιλογών, τότε και οι πλάνες παύουν να είναι απλά λογικά ολισθήματα και τίθενται στην υπηρεσία μιας επικίνδυνης ρητορικής, που έχει στόχο να συγκαλύψει την ανεπαρκή διαχείριση της κρίσης από το κράτος και τους υπερεθνικούς οργανισμούς.

Δημοσιεύτηκε στο Πρίσμα αρ. 107, στις 10 Απριλίου 2021.

Συμμετρία

Posted on by

ΒΛΕΠΩ: Τη γλώσσα του σώματος. Πέντε πάνοπλους αστυνομικούς που φοράνε κράνη, αλεξίσφαιρα γιλέκα και περικνημίδες να έχουν ρίξει κάτω έναν νεαρό και να τον χτυπάνε αλύπητα με τα κλομπ. Βλέπω τον νεαρό να προσπαθεί να σηκωθεί και αυτοί να επιμένουν, χτυπώντας τον στα πλευρά και στις κλειδώσεις, να τον κρατήσουν κάτω. Υποταγμένο! Βλέπω ένα περήφανο αρσενικό να κάνει βόλτες γύρω από τη χαρούμενη ομήγυρη με φουσκωμένο στήθος και παντελόνι και να σκορπίζει ματσίλα στον χώρο. Δική μας επικράτεια, μην τολμήσει να πλησιάσει κανείς άλλος, γιατί θα πάθει τα ίδια. Ακούω τις κραυγές τους και δεν μπορώ να μην σκεφτώ ότι αυτές οι σκηνές δεν ανήκουν σε ανθρώπινη κοινωνία.

ΔΙΑΒΑΖΩ: «Οι αστυνομικοί, που βρίσκονται αντιμέτωποι με τους πολίτες όμως, ακολουθούν εντολές. Και, εάν δεν τις ακολουθούν σωστά, τότε κάποιος θα πρέπει να τους σταματήσει. Εάν αυτές είναι οι εντολές, τότε κάποιοι άλλοι θα πρέπει να λογοδοτήσουν στην κοινωνία» (Huffpost Greece, 8.3.2021).

Σοβαρά; Εάν ακολουθούσαν σωστά τις μη σωστές εντολές, δηλαδή, απαλλάσσονται από την ευθύνη της βαναυσότητάς τους; Από τον σεξιστικό τραμπουκισμό με τον οποίο προσβάλλουν, με διαρκώς αυξανόμενη ένταση, άντρες και γυναίκες αυτής της χώρας; Από την ευθύνη για τον εξευτελισμό και τον πόνο στο οποίο υποβάλλουν φοιτητές που τόλμησαν να κάνουν πολιτική, οικογένειες που τόλμησαν να κάνουν βόλτα, πολίτες που τόλμησαν να κρίνουν την κυβερνητική πολιτική; Το έχουμε χάσει, μου φαίνεται: Η αστυνομία ΠΟΤΕ δεν έχει δικαίωμα να απειλεί, να χτυπάει, να βρίζει τους πολίτες. Ποτέ και σε καμία περίσταση! Αλλά μετά από έναν αιώνα καταστολής των δυνάμεων της εργασίας και της γνώσης, μοιάζει να το έχουμε ξεχάσει αυτό. Η αυτοδικία από τις οργανώσεις αντάρτικου πόλης είναι καταδικαστέα και ασυγχώρητη. Η αστυνομική αυθαιρεσία και οι πολύ περισσότεροι τραυματισμοί και θάνατοι που αυτή έχει προκαλέσει δικαιολογούνται, επειδή συνέβησαν κατά την εκτέλεση εντολών. Κι αν οι εντολές ήταν λάθος, θα ζητηθεί συγγνώμη και θα τιμωρηθεί ο υπεύθυνος.

Όχι παιδιά, δεν παίζεται έτσι το παιχνίδι των ευθυνών. Αν ο κάθε πολίτης χωριστά είναι υπεύθυνος για τον έλεγχο της διασποράς του ιού SARS-Cov-2, αν ο καθένας από εμάς είναι υπεύθυνος για την επιτυχή εφαρμογή της κυβερνητικής πολιτικής ελέγχου της πανδημίας, τότε και κάθε αστυνομικός προσωπικά είναι υπεύθυνος για την εκτέλεση των εντολών που λαμβάνει. Καθένας και καθεμιά έχουν ΠΡΟΣΩΠΙΚΗ ΕΥΘΥΝΗ γι’ αυτό που κάνουν, ακόμα κι αν κάποιος άλλος τούς είπε να το κάνουν, πολύ δε περισσότερο αν τους έδωσε ένα γενικό πλαίσιο δράσης που οι ίδιοι έπρεπε να εξειδικεύσουν. Η υλοποίηση της πολιτικής πυγμής του ΥΠΠΟ μεσολαβείται από την προσωπική ευθύνη των αστυνομικών με τον ίδιο ακριβώς τρόπο που η πολιτική αποτροπής της πανδημίας Covid 19 μεσολαβείται από την προσωπική ευθύνη των πολιτών. Και καλό θα ήταν να προσέχετε, γιατί όπως είδατε … έχουμε κάμερες παντού!

Δημοσιεύτηκε στο Πρίσμα αρ. 105, στις 12 Μαρτίου 2021.

Γυμνή ζωή

Posted on by

ΟΤΑΝ ΠΡΩΤΟΕΦΤΑΣΕ στον πλανήτη ήταν όλο χαρά. Ήταν ο πρώτος γήινος που θα ερχόταν σε επαφή με τους ανθρωπόμορφους κατοίκους ενός πλανήτη εκτός ηλιακού συστήματος. Η ατμόσφαιρα ήταν εξαιρετική, πράγμα που σήμαινε ότι θα μπορούσε να κυκλοφορήσει χωρίς σκάφανδρο. Ευτυχώς, είχε φέρει μερικές αλλαξιές ρούχα τα οποία, όπως διαπίστωσε, δεν διέφεραν ιδιαίτερα από τα ενδυματολογικά πρότυπα του πλανήτη. Το αντηλιακό θα του χρειαζόταν σίγουρα γιατί η ένταση της ηλιακής ακτινοβολίας ήταν ιδιαίτερα υψηλή, αν και για κάποιο περίεργο λόγο η θερμοκρασία κυμαινόταν όλες τις εποχές μεταξύ 26 και 30ο C. Καλά έκανε κι έφερε καλοκαιρινά, σκέφτηκε.

Η φύση και το δομημένο περιβάλλον τού δημιουργούσαν, επίσης, μια αίσθηση οικειότητας. Κάτι γνώριμο που απλώς είχε καιρό να το επισκεφτεί. Δρόμοι και κτίσματα τακτοποιημένα με ορθολογικό τρόπο εν γένει, αν και όσο ήταν σε τροχιά είχε δει και περιοχές που έμοιαζαν με τερατώδη ριζώματα μανγκρόβιας. Στην πόλη που προσγειώθηκε μπορούσε εύκολα να ξεχωρίσει τα συγκροτήματα κατοικιών, τους χώρους εργασίας, τους χώρους διασκέδασης και τα συγκροτήματα φύλαξης (φυλακές ή σχολεία, άραγε;). Υπήρχαν, επίσης, συγκοινωνιακές υποδομές – υπέργεια τραίνα, χρωματιστά οχήματα γεμάτα κόσμο που κινούνταν πάνω-κάτω στους δρόμους και πτητικές συσκευές που κάθε τόσο διέσχιζαν με θόρυβο τον «αέρα».

… τον «αέρα», σκέφτηκε. Ώρα να βγει από την κάψουλα, να προσπαθήσει να προσεγγίσει τα όντα που κατοικούν στον πλανήτη. Η επικοινωνία θα ήταν το μεγαλύτερο πρόβλημα. Σίγουρα θα είχαν κάποια γλώσσα, αλλά θα μπορούσαν αν βρουν κάποιον κώδικα επικοινωνίας μαζί του; Και η νοηματική σε τέτοιες περιπτώσεις –σε τόσο απομακρυσμένους πολιτισμούς– δεν βοηθάει. Έπρεπε να ξεκινήσει την προσπάθεια.

Παραξενεύτηκε όταν συνειδητοποίησε ότι είχε ήδη περπατήσει πολλές ώρες στους δρόμους, αλλά δεν είχε καταφέρει να έρθει σε επαφή με κανένα από τα πλάσματα του πλανήτη. Πρέπει να είχε δει μερικές εκατοντάδες, ίσως χιλιάδες από αυτά. Άντρες και γυναίκες – ήταν σίγουρος γι’ αυτό, υπήρχαν τα ίδια φύλα και ανάλογα ενδυματολογικά και συμπεριφορικά πρότυπα με τη Γη. Ωστόσο, δεν είχε καταφέρει να πλησιάσει κανέναν και καμία. Ήταν σαν να τους χώριζε μια λεία, διαφανής επιφάνεια που του επέτρεπε να αντιλαμβάνεται την παρουσία τους, αλλά τον κράταγε έξω από τη ζωή τους. Τους έβλεπε να γελούν, να συνομιλούν, να αγκαλιάζονται, αλλά εκείνος βρισκόταν μονίμως στην άλλη πλευρά του κόσμου τους. Περπάτησε χιλιόμετρα, μπήκε και βγήκε σε κτήρια, έτρεξε λαχανιασμένος μέχρι τα όρια της πόλης και πέρα από αυτά, αλλά ποτέ δεν κατάφερε να διαπεράσει το αόρατο πέτασμα. Ώσπου εξουθενωμένος κατάλαβε: Ο πλανήτης ήταν μια ταινία Moebius, μια ταινία όπου όσο κι αν κινούνταν θα βρισκόταν πάντοτε στην ίδια πλευρά. Το διαπλανητικό ταξίδι του τον είχε φέρει σε μια δίδυμη Γη όπου οι επισκέπτες ήταν καταδικασμένοι να μένουν για πάντα στην έρημη πλευρά της ζωής τους.

Δημοσιεύτηκε στο Πρίσμα αρ. 103, στις 13 Φεβρουαρίου 2021.

IMAGE CREDIT: Franz Wilhelm Seiwert, Χωρίς τίτλο, 1922